Cổ phiếu phòng thủ là gì? Cách xác định cổ phiếu phòng thủ như thế nào?

Cổ phiếu phòng thủ luôn được nhắc đến với lợi ích giảm thiểu rủi ro trong quá trình đầu tư chứng khoán, đặc biệt là ở thời điểm thị trường biến động mạnh, lạm phát cao.

Vậy cổ phiếu phòng thủ là gì? Cách xác định cổ phiếu phòng thủ như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết tại bài viết dưới đây.

Cổ phiếu phòng thủ là gì? 

Cổ phiếu phòng thủ (Desfensive Stock) là loại cổ phiếu mang lại cho người sở hữu cổ tức và thu nhập ổn định dù diễn biến thị trường chứng khoán có ra sao kể cả khi ở trong tình trạng bất ổn.

Hiểu một cách đơn giản, cổ phiếu phòng thủ là cổ phiếu thuộc các doanh nghiệp có sản phẩm, dịch vụ thiết yếu cho cuộc sống, điển hình như P&G (Procter & Gamble), Coca-Cola, Johnson & Johnson,… Sản phẩm của những doanh nghiệp này rất khó bị cắt giảm trong cuộc sống vì tính thiết yếu của nó.

Điểm chung của các công ty phát hành cổ phiếu phòng thủ là dòng tiền mạnh, khả năng vượt qua thách thức thị trường cực kỳ cao nên luôn duy trì được sự ổn định trong các giai đoạn khác nhau của chu kỳ kinh doanh bởi dù tình hình kinh tế xã hội có ra sao thì nhu cầu sử dụng các sản phẩm này vẫn không giảm.

Rất nhiều nhà đầu tư ưa chuộng nhóm cổ phiếu này bởi lợi nhuận lâu dài và rủi ro thấp hơn nhiều so với các loại khác.

Nhóm cổ phiếu phòng thủ được nhiều nhà đầu tư ưa chuộng

Đặc điểm của cổ phiếu phòng thủ

Bất kỳ nhóm cổ phiếu nào cũng có ưu, nhược điểm riêng và cổ phiếu phòng thủ cũng vậy. Ưu nhược điểm của nhóm cổ phiếu này là:

Ưu điểm

• Duy trì được sự ổn định trong suốt các giai đoạn của chu kỳ kinh doanh, đặc biệt vào thời kỳ kinh tế khó khăn còn tăng trưởng mạnh mẽ hơn những loại cổ phiếu bình thường, nhờ vậy lợi nhuận đem về cho người sở hữu cũng cao hơn.
• Rủi ro thấp, giúp nhà đầu tư giảm bớt được nỗi lo nên rất thích hợp với những người không ưa mạo hiểm.
• Có xu hướng hoạt động tốt hơn khi thị trường suy thoái.

Nhược điểm

• Tăng trưởng thấp: Mặt trái của sự ổn định là các cổ phiếu phòng thủ hiếm khi tăng trưởng nhanh.
• Có thể được định giá quá cao: Cổ phiếu phòng thủ thường được nhiều nhà đầu tư lựa chọn trong thời gian thị trường biến động, nên có thể được định giá quá cao. Điều này khiến cổ phiếu có giá trị tăng cao giả tạo trong thời kỳ suy thoái.
• Lợi nhuận không đạt kỳ vọng trong thời kỳ tăng trưởng kinh tế tốt.

Vai trò của cổ phiếu phòng thủ trong đầu tư

Mua cổ phiếu phòng thủ có nghĩa là nhà đầu tư đang tìm cách bảo vệ cho danh mục của mình trước diễn biến xấu của thị trường.

Trong thời kỳ khủng hoảng, vì nhu cầu thiết yếu của con người vẫn phải được đáp ứng nên nhóm ngành nắm giữ cổ phiếu phòng thủ sẽ duy trì được kết quả kinh doanh tốt, đồng thời sẽ thu hút thêm dòng tiền đầu tư.

Các chỉ số xác định cổ phiếu phòng thủ

Để xác định đâu là mã cổ phiếu phòng thủ, nhà đầu tư cần dựa vào 3 chỉ số gồm:

• Cổ tức: cổ tức của cổ phiếu phòng thủ sẽ luôn được chi trả đều đặn theo năm. Doanh nghiệp có thể trả cho cổ đông lợi tức bằng tiền mặt, cổ phiếu hoặc cả hai.
• Chỉ số Beta: Đây là một trong những chỉ số quan trọng, nó giúp chúng ta biết được sự ổn định, ít biến động của cổ phiếu. Cổ phiếu phòng thủ sẽ có chỉ số Beta nhỏ hơn 1.
• Chỉ số P/E: Đây là chỉ số phản ánh mối quan hệ giữa giá của cổ phiếu trên thị trường so với thu nhập trên cổ phiếu. Vì tính bền vững lâu dài nên chỉ số P/E của cổ phiếu phòng thủ thường sẽ thấp hơn so với cổ phiếu phổ thông.

Các nhóm cổ phiếu phòng thủ phổ biến tại Việt Nam

Tại Việt Nam, các cổ phiếu phòng thủ sẽ thuộ các nhóm ngành sau:

Ngành tiêu dùng thiết yếu

Các mặt hàng chủ lực như đồ gia dụng, đồ vệ sinh cá nhân, thực phẩm và đồ uống luôn được người tiêu dùng ưu tiên trong bất kỳ tình hình kinh tế nào.

Sản phẩm thuộc nhóm ngành hàng tiêu dùng

Ngành hàng năng lượng

Ngành hàng năng lượng như điện, nhiệt điện, khí đốt, nước. Tất cả hoạt động sản xuất và sinh hoạt đều sử dụng đến nguồn năng lượng này, cho nên đây  là ngành hàng khá bất biến với sự thay đổi của tình hình kinh tế.

Chăm sóc sức khỏe

Người tiêu dùng sẽ tiếp tục mua sắm các hàng hóa, dịch vụ chăm sóc sức khỏe trong bối cảnh kinh tế nhiều biến động, đặc biệt khi dịch bệnh xảy ra. Lĩnh vực này bao gồm bảo hiểm, dược phẩm, thiết bị y tế và bệnh viện.

Cổ phiếu thuộc ngành y tế

Ngành viễn thông

Ngành này bao gồm các nhà cung cấp dịch vụ cáp, điện thoại và internet, là những dịch vụ mà người tiêu dùng không bao giờ ngừng cần, ngay cả khi kinh tế khó khăn.

Tuy nhiên, không phải bất kỳ cổ phiếu nào trong các nhóm kể trên đều là cổ phiếu phòng thủ. Chỉ có những cổ phiếu đến từ doanh nghiệp có dòng tiền dồi dào, nợ vay thấp, lịch sử chi trả cổ tức đều đặn và lịch sử kinh doanh tốt mới đáng để nhà đầu tư quan tâm.

Có thể thấy, cổ phiếu phòng thủ là một trong những chọn lựa mà nhà đầu tư nên ưu tiên khi thị trường biến động bởi sự ổn định và tính rủi ro thấp. Nhưng để đưa ra những quyết định đầu tư sáng suốt nhất, nhà đầu tư cần quan tâm thêm nhiều yếu tố khác, nghiên cứu kỹ thị trường và nắm chắc được nền tảng kiến thức về thị trường.